Giới thiệu chung về dược liệu Đông Trùng Hạ Thảo
Tên khoa học
Đông Trùng Hạ Thảo còn có tên gọi khác là trùng thảo, hay hạ thảo đông trùng.
Tên khoa học là Cordyceps sinensis, thuộc bộ Nang khuẩn Ascomycetes, họ Nhục tòa khuẩn Hypocreaceae.
Sở dĩ có tên gọi là Đông trùng hạ thảo vì vị thuốc này vào mùa đông là con sâu, mùa hạ lại thành cây cỏ.
Mô tả
Đông Trùng Hạ Thảo là một loại nấm mọc ký sinh trên sâu non thuộc họ sâu cánh bướm. Nấm và sâu hợp sinh với nhau. Vào mùa đông, sâu non nằm dưới đất, nấm phát triển vào toàn thân sâu để hút chất trong sâu làm cho chúng chết. Đến mùa hạ, nấm sinh cơ chất mọc chồi khỏi mặt đất, nhưng gốc vẫn dính liền vào đầu sâu. Đào lấy cả xác sâu và nấm để sử dụng.
Vị thuốc gồm có phần sâu non dài 2,5 – 3 cm, đường kính 3 – 5 mm, màu vàng nâu hay xám nâu. Từ đầu con sâu mọc ra thân nấm hình trụ. Thân nấm thường dài 3 – 6 cm, có thể dài 11 cm. Phía dưới thân nấm có đường kính 1,5 – 4 mm, phía trên to phình ra, dưới lại thon nhọn.
Phân bố, sinh thái
Tại Trung Quốc, Đông Trùng Hạ Thảo thường gặp ở những khu rừng ẩm ướt thuộc các tỉnh Tứ Xuyên, Vân Nam, Tây Khang, Tây Tạng. Nhiều nhất ở Tứ Xuyên và Tây Khang.1
Tại Việt Nam, hiện nay, Đông Trùng Hạ Thảo cũng được nuôi trồng nhiều tại Sa Pa, Lào Cai.
Thu hái, bảo quản
Đông Trùng Hạ Thảo thường thu hoạch vào tháng 6 – 7. Sau thu hái, rửa sạch, phơi khô, phun rượu vào rồi tiếp tục phơi khô hẳn.Đông Trùng Hạ Thảo được bó thành những bó từ khoảng 10 – 15 con.
Bộ phận dùng
Vị thuốc bao gồm cả nấm và sâu.
Thành phần hóa học
Đông Trùng Hạ Thảo ở Trung Quốc có 7% acid cocdixepic, 25 – 32% protid, 8,4% chất béo.